Page 30 - 4322765931-tiras-ocak-2018.compressed

Yardımda Yarışalım

Recep DUMANLI
DPT Emekli Daire Başkanı

İslam’da yardımlaşma daima hayatın bir parça- madığında da uzaktaki ihtiyaç sahiplerine yakın
sı olmuştur. Yani İslamiyet bir yardımlaşma dinidir. olunmalıdır.
Bu anlayışın ağırlığı İslam öncesi dönemlerdekiler- Yardımlaşma konusundaki bir başka önemli
le karşılaştırılamayacak kadar büyüktür. Kur’ân-ı husus ise yardım yapılacak olanların doğru olarak
Kerimde pek çok ayet veya surede yardımlaşma ile belirlenmesi ve doğru zamanda, doğru yöntem ve
ilgili olarak Allah’ın bizlere emirleri bulunmaktadır. araçlarla yapılmasıdır. Yardıma konu olan mallar
Bunlara dikkatlice bakıldığında toplumsal hayatın daima yardım alacak olanın ihtiyacına cevap ve-
temel unsuru olarak bize yardımlaşma, dayanışma, recek biçimde olmalı, ayıplı, kusurlu, eskimiş, işe
toplumsal barış (huzur) ve adalet üzere hareketleri- yaramayan veya atılacak özelliklere sahip mallar
mizi düzenlememiz emredilmektedir. olmamalıdır. Böyle mallarla asla yardım yapılma-
Bu dönemki yazımızın konusunun yardım- malıdır.
laşma olması hasebiyle, yardımlaşma konusunda İnsan ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik insanî
nasıl bir hareket tarzı içinde olmamızın gerektiği yardımlar (Kurumsal olmayan yardımlar) (örneğin
sorusu ortaya çıkmaktadır. O halde bu yardımlaş- zekât) mümkün olduğunca gizli yapılmalıdır. Yar-
ma nasıl olacaktır? dım alanların bu konudaki en büyük sorumlulukları
Bir toplumda yaşamakta olan insanların veya ise başkalarının da yardıma ihtiyacı olabileceğini
insan toplulukların tamamının aynı veya benzer düşünerek, yardım yapanların kendilerine daha
varlık, zenginlik veya yoksulluk derecesinde olması çok yardım yapmasını talep etmemeleri veya bu
söz konusu olmadığından, göreceli olarak varlıklı konuda aç gözlü davranmamalarıdır.
veya zenginin fakire yardım etmesi beklenmekte- Olur-olmaz her kişiden yardım istenmesi de
dir. Ancak bu yardımlaşma genelde tek yönlü bir doğru değildir. Yardımı istenen kişinin yani yardım
yardımlaşma akımı yerine kısmi de olsa yoksuldan yapabilecek olan kişinin söz konusu yardımları ya-
varlıklı veya zengin kesime doğru olan bir yardım pabileceği imkânlara veya vasıflara sahip olması
akımı şeklinde de olabilmektedir. Buradan bakıldı- gerekmektedir. İhtiyaçlarını karşılamakta zorluk çe-
ğında da toplumlarda yardımlaşmanın yönünün iki kenlerden yardım talep edilmesi onları güç duruma
taraflı olduğu görülecektir. sokabilecektir. Bu açıdan bunlardan yardım talep
O halde ilk kural, yardımı yapan kim olursa edilmesi son çare olarak düşünülmelidir.
olsun, karşısındakini incitmeyecek, onurunu ve gu- İnsanların farklı gelir ve harcama yapısına
rurunu zedelemeyecek, yaptığı yardımı veya iyiliği sahip olmaları birbirlerine olan ihtiyaçlarını artır-
başına kakmayacak ve adil olacaktır. maktadır. Bu ise karşılıklı yardımlaşmaya giden
İslam anlayışına göre “Yerdeki ve Gökteki Her yolun açılması anlamına gelmektedir. O halde yar-
şey Allah’ın Olduğuna Göre” geçici bir süreyle bu dımlaşma toplumsal olarak bir arada yaşamanın
varlıkları emaneten yönetenlerin, Allah’ın rızasını en doğal bir sonucu olarak karşımıza çıkmaktadır.
kazanmak düşüncesini hiçbir zaman akıllarından O halde yardım yapıldığında neleri değiştirebiliriz?
çıkartmamaları gereklidir. Büyük veya küçük yardımlarla başta en yakınımız-
İkinci önemli kural, yardımlar yakınlarımızdan dakiler olmak üzere toplumun bir bölümünü yokluk,
ihtiyacı olan insanlardan başlamak suretiyle dalga yoksulluk ve zilletin pençesinden çekip alabilmemiz
dalga genişlemeli, kendilerine uzanacak el bulun- mümkün olacaktır.

28 29